Państwo, aby funkcjonować musi prowadzić politykę finansową. Dziedziną polityki finansowej jest polityka pieniężna. Zajmuje się ona sprawdzaniem, ile pieniędzy znajduje się na rynku finansowym. Takie działania mają na celu zapewnienie optymalnych warunków życia mieszkańców kraju oraz rozwój gospodarki i przedsiębiorstw.
Co to jest polityka pieniężna?
Polityka pieniężna nazywana jest bardzo często polityką monetarną. Dobrze prowadzona niesie ze sobą korzystne skutki, które mają na celu utrzymanie niskiej inflacji w kraju oraz wspieranie polityki gospodarczej.
Głównym zadaniem polityki pieniężnej jest regulacja ilości pieniądza, jaka znajduje się w obiegu. Wyróżnia się politykę ekspansywną i restrykcyjną. W pierwszym przypadku mamy do czynienia ze zwiększeniem ilości pieniądza w obiegu, a w drugim przypadku chodzi o jego zmniejszenie. Prowadzenie którejkolwiek polityki wiąże się z różnymi skutkami. Wzrost inflacji prowadzi do wzrostu cen i oprocentowania kredytów.
Kto odpowiada za politykę pieniężną?
Realizacją polityki monetarnej zajmuje się bank centralny. Głównym jego zadaniem jest dbanie o to, aby została zachowana równowaga pieniężna w kraju. Chodzi o to, aby nie dochodziło do znacznych wahań cen, które mogłyby doprowadzić do destabilizacji rynku pieniężnego.
Bank centralny kontroluje ilość pieniądza w obiegu poprzez kontrolowanie wysokości stóp procentowych. Dodatkowo bank odpowiada także za stabilny poziom kursu walut oraz kontrolę przyrostu podaży pieniądza. Istotną kwestią jest to, że bank działa niezależnie od rządu i jest organem autonomicznym. Dzięki temu jest wolny od wpływów i nikt nie wywołuje nacisku na decyzje podejmowane przez bank centralny.
Operacje otwartego rynku i rezerwa obowiązkowa
Kreowanie polityki pieniężnej odbywa się przy pomocy odpowiednich instrumentów. Jednym z nich są operacje otwartego rynku. Polegają one na tym, że bank centralny kupuje i sprzedaje aktywa bankom komercyjnym. Są to różnego rodzaju papiery wartościowe i dewizy. Takie transakcje wpływają na wysokość krótkoterminowych stóp procentowych obowiązujących na rynku międzybankowym.
Drugim instrumentem związanym z polityką monetarną jest rezerwa obowiązkowa. Banki, instytucje kredytowe i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe utrzymują na rachunkach banku centralnego rezerwę obowiązkową. Dzięki temu bieżące zmiany w sektorze bankowym są łagodniejsze i nie wpływają na gospodarkę.
Czemu służy polityka monetarna?
Głównym celem polityki pieniężnej jest utrzymanie stabilnego poziomu cen oraz niskiego bezrobocia. Prowadząc operacje otwartego rynku bank centralny kształtuje poziom stóp procentowych i oddziałuje na wielkość pieniądza w gospodarce.
Polityka finansowa kraju dąży do tego, aby w danym roku osiągnąć planowaną wysokość PNB, co wpływa na wysokość i ilość kredytów udzielanych firmom lub gospodarstwom domowym. Prawidłowe działania banku centralnego prowadzą do utrzymania odpowiedniego poziomu bazy monetarnej, co skutkuje stabilnością finansową kraju.
